CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH PHÁT HIỆN UNG THƯ

-Ung thư vú là một trong những bệnh lý ác tính thường gặp nhất ở nữ giới. Khi có biểu hiện lâm sàng bệnh thường đã ở giai đoạn muộn với khả năng chữa khỏi rất thấp.

- Nếu phát hiện sớm ung thư vú, mỗi năm sẽ có rất nhiều phụ nữ được cứu sống.

- Ngoài x quang vú & cộng hưởng từ , những test sàng lọc khác cũng có giá trị nhưng không được thực hiện thường xuyên mà chỉ định trong một số trường hợp đặc biệt gồm: chụp xạ hình tuyến vú, chụp ống tuyến vú, xét nghiệm dịch tiết từ núm vú, hút dịch núm vú. Những xét nghiệm trên được chỉ định trong một số trường hợp đặc biệt ở một vài bệnh nhân cụ thể

I.  Chụp nhũ ảnh:

Chụp nhũ ảnh là dùng tia X liều thấp để kiểm tra các mô tại vùng ngực. Nhũ ảnh giúp phát hiện ung thư vú sớm nhiều năm trước khi có những triệu chứng trên lâm sàng.

Nhũ ảnh giúp định vị những tổn thương ung thư dạng vôi hóa để hướng dẫn cho sinh thiết ,phẫu thuật.Tuy nhiên tỉ lệ âm tính giả của nhũ ảnh được báo cáo từ 5-15%.

Chụp x quang vú không khẳng định được vùng bất thường trên phim x quang là ung thư hay không. Để khẳng định ung thư vú từ vùng nghi ngờ trên phim chụp x quang cần phải làm sinh thiết.

Tuy có một số hạn chế nói trên, chụp x quang vú cũng là đủ để sàng lọc và theo dõi định kỳ cho phụ nữ nếu họ không thuộc nhóm có nguy cơ ung thư vú như yếu tố gia đình có người ung thư vú, người mang gen nguy cơ cao ung thư vú , bị chiếu xạ liều cao vào vùng ngực từ tuổi trẻ 10 – 30 tuổi, lối sống nguy cơ (hút thuốc lá kéo dài).

II. Siêu âm vú

Siêu âm là phương pháp thăm khám phổ biến nhất hiện nay. Siêu âm không dùng tia X và có thể tiến hành nhanh chóng. Tuy nhiên siêu âm không phải một phương pháp dùng để sàng lọc phát hiện sớm ung thư vú. Siêu âm được chỉ định khi cần làm rõ thêm những bất thường thấy trên phim chụp x quang hoặc bất thường khi khám lâm sàng. Một số nghiên cứu chứng minh rằng, siêu âm là một phương pháp bổ trợ cho x quang trong sàng lọc phát hiện ung thư vú đối với trường hợp tuyến vú dày. Tuy nhiên siêu âm vẫn không thể thay thế được x quang vú khi kiểm tra sức khỏe.

Siêu âm rất có giá trị để xác định nang vú vốn rất thường gặp ở phụ nữ. Nang tuyến vú dễ dàng thấy trên phim chụp x quang cũng như sờ thấy nhưng các phương pháp này không thể khẳng định được nang hay khối đặc. Trong trường hợp này, siêu âm giúp khẳng định nang tuyến vú để tránh phải chứng minh bằng chọc hút nang bằng kim vốn là một phương pháp xâm lấn và phức tạp hơn nhiều.

Tuy nhiên siêu âm  có tỉ lệ âm tính giả cao trong những trường hợp mô tiến vú thoái triển mỡ,có thai hoặc đang cho con bú .

III. Chụp cộng hưởng từ vú

Đối với người có nguy cơ cao ung thư vú, chụp cộng hưởng từ vú nên được tiến hành cùng với chụp x quang vú hàng năm. Đối với những đối tượng khác, chụp cộng hưởng từ vú không phải phương pháp sàng lọc phát hiện ung thư vú, không nhất thiết phải chụp hàng năm như x quang vú. Cộng hưởng từ được chỉ định trong trường hợp cần làm rõ hơn những bất thường thấy trên phim chụp x quang hoặc trường hợp đã phát hiện ung thư vú cần chụp cộng hưởng từ để đo đạc chính xác kích thước khối u cũng như sự xâm lấn của ung thư vú. Chụp cộng hưởng từ có độ phân giải cao hơn nhiều so với chụp x quang, mặt khác, việc tiêm thuốc cản từ sẽ giúp đánh giá khối u được cấp máu nhiều hay ít. Đặc điểm cấp máu của khối u cũng liên quan đến mức độ ác tính của khối u.